Verplichting: inwoners en bedrijven de kans geven mee te investeren (lokaal eigendom)

De gemeente verplicht initiatiefnemers om ook op financieel vlak lokale participatie te organiseren. Sterker nog, de gemeente streeft 50% lokaal eigendom na zoals benoemd staat in het concept landelijke Klimaatakkoord.

Initiatiefnemers moeten bewoners en bedrijven in het gebied (of zelfs de gehele gemeente) de kans geven om mee te investeren in, én mee te verdienen aan het project. Door de lasten en de lusten te verdelen, wordt de lokale betrokkenheid bij het zonneveld vergroot. Oftewel: er is ruimte voor óók een positief gevoel naast het onmiskenbare feit dat het zonneveld een verandering betekent voor het landschap.

Agenda van de projecttafel

De initiatiefnemer is verplicht een projectgroep te organiseren. Die gaat niet alleen over proces participatie maar ook over financiële participatie. De initiatiefnemer moet bespreken met lokale partijen en omwonenden op welke manier 50% lokaal eigendom haalbaar is.

Doel van de bijeenkomsten van de projectgroep is dus niet alleen landschappelijke inpassing maar ook een intentie overeenkomst voor de verdeling van lusten en lasten.

Denk voor financiële participatie aan mogelijkheden zoals:

• lokale energie coöperatie (grondeigenaar/exploitant en omgeving zijn samen eigenaar)
• aandelen/obligaties uitgeven aan omwonenden en inwoners van de gemeente
• aandelen/obligaties uitgeven aan derden buiten de gemeente
• postcoderoos
• gebiedsfonds (deel van de winst beschikbaar om in bijvoorbeeld de dorpskern te investeren)

Deze worden hieronder toegelicht.

Een collectief zonneveld

Bij voorkeur legt de grondeigenaar of exploitant een zonneveld aan samen met geïnteresseerde omwonenden. Vaak wordt daarbij wel de expertise van een projectontwikkelaar of adviseur betrokken.

U kunt een nieuwe energiecoöperatie starten specifiek voor dit zonneveld. Ook kunt u afspraken maken met een bestaande energiecoöperatie. De startinvestering kan een combinatie zijn van eigen vermogen, een lening van bijvoorbeeld een bank, van crowd funding, etc.

De coöperatie kan haar investering terugverdienen door, naast het verkopen van de groene stroom, gebruik te maken van:

• Stimuleringsregeling Duurzame Energie (SDE-Plus)
• Regeling Verlaagd Tarief (‘Postcoderoos’)

Gebruik maken van crowd funding

Voorbeeld vanuit Friesland:

• lokaal energiebedrijf Fûns Skjinne Fryske Enerzjy (FSFE) investeert in het zonneveld
• daarnaast investeren bewoners en bedrijven uit de omgeving
• een optie is om ook mensen van buiten de regio toe te staan om mee te investeren via een landelijk investeringsplatform
• een voorbeeld is het crowdfundingsplatform ZonnepanelenDelen (deze staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten)
• als u investeert in zonnepanelen via crowdfunding dan staat dit helemaal los van uw eigen huis of bedrijf en uw eigen energieverbruik. U kunt ook nog zonnepanelen op uw eigen dak leggen of op een collectief dak

Gebiedsfonds

Een bepaald percentage van de winst wordt in een gebiedsfonds gestopt. De omgeving van het zonneveld besluit met elkaar voor welke verbetering van de woon/leefomgeving het geld wordt ingezet.

De optie van een gebiedsfonds is geen vorm van ‘lokaal eigendom’, wel profiteert de directe omgeving mee van de opbrengsten van het zonneveld. Het maakt deel uit van het ‘verdelen van lusten en lasten’. Een gebiedsfonds zou in combinatie met een andere optie ingezet moeten worden om van ‘lokaal eigendom’ te kunnen spreken.